Nalatenschap afwikkelen en verklaring van erfrecht

Een verklaring van erfrecht is een officiële akte van de notaris. Daarin staat: • wie is overleden • of er een testament is • wie de erfgenamen zijn • en wie de erfenis mag afwikkelen (bijvoorbeeld een executeur of een erfgenaam) Je hebt deze verklaring vaak nodig om: • bankrekeningen van de overledene te gebruiken • pensioen of verzekeringsgeld op te vragen • de overledene uit te schrijven bij instanties Is er een executeur benoemd in het testament? Dan is soms een verklaring van executele genoeg.

Als erfgenaam heb je drie keuzes: • Zuiver aanvaarden: je accepteert alles, óók eventuele schulden. • Beneficiair aanvaarden: je aanvaardt alleen als er een positief saldo is. Je ` bent dan niet met je privévermogen aansprakelijk voor schulden. • Verwerpen: je zegt de erfenis volledig af. Is er twijfel over schulden of is de administratie een rommeltje? Dan is beneficiair aanvaarden meestal het veiligst. Dit regel je schriftelijk via de rechtbank – de notaris kan je daarbij helpen. Let op, als jij je al hebt gedragen als erfgenaam, kun je mogelijk niet meer beneficiair aanvaarden; vraag daarom zo snel mogelijk advies aan de notaris.

Erf je zuiver, dan erf je ook de schulden – zelfs als die hoger zijn dan de bezittingen. Daarom is het belangrijk om eerst goed te weten wat er in de boedel zit. Bij beneficiair aanvaarden wordt alles netjes op papier gezet. Schulden moeten dan volgens vaste regels worden betaald. En: schuldeisers kunnen niet bij jouw privévermogen aankloppen. De notaris helpt bij dit proces, zeker als het om een grote boedel gaat of als er kans is op gedoe.

Dat verschilt nogal. Het hangt af van vragen als: • Is er een testament? • Zijn er schulden? • Zijn de erfgenamen het eens? • Moet er een huis worden verkocht? Een eenvoudige erfenis – zonder woning en met één erfgenaam – kan binnen een paar maanden rond zijn. Is het ingewikkelder, bijvoorbeeld met onroerend goed, een bedrijf of onenigheid in de familie? Dan kan het zomaar een jaar of twee jaar duren en soms nog langer.

Ruzie onder erfgenamen kan de afwikkeling flink vertragen. De notaris kan dan bemiddelen of advies geven over vervolgstappen. Soms is het nodig om één iemand aan te wijzen die namens de rest handelt - een boedelgevolmachtigde of boedelnotaris. Hebben alle erfgenamen beneficiair aanvaard en blijft er onenigheid? Dan kan de rechter een vereffenaar aanstellen die de nalatenschap afhandelt.